به گزارش راهبرد معاصر به گفته منابع سیاسی عراقی با این که مقتدی صدر تصمیم گرفته است تا به جای مجرای قانونی و سیاسی، با اردوکشی خیابانی به خواستههای خود دست یابد، اما کمیته هماهنگی شیعیان نیز قصدی برای عقبنشینی ندارد و همچنان بر روی گزینه «محمد شیاع السودانی» برای نخستوزیری اصرار دارد.
در این راستا احزاب سیاسی در عراق روز گذشته منتظر برگزاری جلسه پارلمان برای آغاز روند سیاسی جدید و انتخاب رئیسجمهور و معاون رئیس پارلمان بودند، اما جریان صدر دوباره در اقدامی خلاف قانون، طرفدارانش را به تظاهرات دعوت و فضای بغداد را متشنج و آشوبزده کرد.
به نوشته روزنامه لبنانی الاخبار، چهارشنبه هفته گذشته (پنجم مرداد) وقتی که آشوبگران حامی مقتدی صدر در اعتراض به معرفی «محمد شیاع السودانی» برای پست نخستوزیری به پارلمان یورش برده و سپس از آن خارج شدند، مقتدی صدر از این یورش به منزله پیامی به «مفسدین» و «انقلاب اصلاح و نفی ظلم و فساد» تعبیر کرد.
در این راستا منابع نزدیک به صدر در گفتوگو با الاخبار با بیان اینکه نمیتوان جریان صدر را از معادلات سیاسی عراق خارج کرد، مدعی شدند: «کسانی که به دنبال چنین اتفاقی هستند، زیان خواهند دید و خروج نمایندگان صدر از پارلمان به این معنا نیست که ما فضا را برای گسترش نفوذ و افزایش قدرت نیروهای فاسد سیاسی رها کردهایم.»
این منابع افزودند: «هدف این است که یک جریان فشار مردمی با حضور همه طیفها از جمله جریان صدر برای تعدیل موازنه نیروهای سیاسی در کشور پس از خروج نمایندگان صدری از پارلمان تشکیل شود.»
از سوی دیگر گروههای سیاسی (چارچوب هماهنگی شیعیان) در حال بررسی و تحلیل پیام و اهداف مقتدی صدر در یورش به منطقه سبز و پارلمان هستند. گروههایی که تلاششان برای معرفی السودانی به عنوان نخستوزیر با اولین آزمون خیابانی از سوی حامیان مقتدی صدر مواجه شده است.
هماهنگی جریان صدر و دولت مصطفی الکاظمی
در این راستا، منابع سیاسی نزدیک به گروههای سیاسی شیعه به روزنامه الاخبار لبنان گفتند که ورود هواداران مقتدی صدر به منطقه سبز با آن همه استحکامات و فرو ریختن دیوار اطراف منطقه سبز و عبور از مراکز ایست و بازرسی و موانع امنیتی و سپس حرکت مستقیم به سمت ساختمان پارلمان، بدون اینکه با ممانعت و مقاومت نیروهای امنیتی مواجه باشند، نشان دهنده «هماهنگی میدانی میان جریان صدر و دولت پیشبرد امور به ریاست مصطفی الکاظمی است تا جلوی تشکیل دولت از سوی چاچروب هماهنگی شیعیان را بگیرند.»به گفته عراقیها، به نیروهای امنیتی دستور رسیده بود که هیچ مقاومتی نکرده و اجازه ورود معترضان به پارلمان را بدهند.
به گفته آنها تصمیم مقتدی صدر برای کشاندن هوادارانش به خیابان پس از اینکه نمایندگانش را از پارلمان خارج کرد، برای این هدف بود تا چیزی را که در پارلمان به دست نیاورده بود را در کف خیابان به دست آورد.
همین منابع در ادامه گفتند مقتدی صدر به این ترتیب تلاش میکند تا «چارچوب هماهنگی شیعیان» را از پیشبرد کاندیداتوری السودانی منصرف کرده و دولت موقت به ریاست الکاظمی را تا زمانی که ممکن است با توجه به مشغلههای آمریکا در شرایط جنگ اوکراین و بحران انرژی حفظ کند.
به گفته این منابع نزدیک به کمیته هماهنگی شیعیان، از آنجایی که مقتدی صدر مطمئن است که تهران به دنبال جنگ شیعی-شیعی نیست و شرایط فعلی را به چنین جنگی ترجیح میدهد، از آن رو دست به چنین تنشآفرینی زده است.
در این راستا، صدریها جریان بازی با حاصل جمع صفر را پیش کشیدهاند، به این معنا که به دنبال تفاهم و معادله برد-برد نیستند، بلکه دیگر گروهها را در برابر دو گزینه قرار دادهاند، یا اینکه انتخابات بار دیگر برگزار شود یا اردوکشی خیابانی و تنش همچنان پابرجا بماند. به گفته منابع نزدیک به کمیته هماهنگی شیعیان، چنین راهبردی از سوی جریان صدر نشان از این دارد که این گروه هیچ پایبندی به منافع ملی ندارد و به قیمت آشوب و حتی کشیده شدن عراق به سمت جنگ داخلی، حاضر شده است اردوکشی خیابانی را در دستور کار خود قرار دهد.
الاخبار در ادامه به نقل از منابع نزدیک به مقتدی صدر نوشت: «مقتدی صدر بر خلاف رقبایش در کمیته هماهنگی مشکلی با گذر زمان ندارد و از این رو تلاش میکند تا به هیچ وجه در راستای کاهش بحران کوتاه نیاید و از رو صدر در خلال یورش به پارلمان مخالفت خود را با گزینه السودانی اعلام کرد و سعی میکند تا روند جدیدی را در کشور بنا بگذارد که در آن عنصر خیابان نقش اصلی را بازی میکند. به خصوص اینکه رقبای صدر نیز پیش از این با گزینه وی یعنی "محمد جعفر الصدر" برای نخستوزیری با این عنوان که او جهتگیری آمریکایی-انگلیسی دارد، مخالفت کرده بودند.»
اما منابع نزدیک به کمیته هماهنگی شیعیان نظر متفاوتی دارند، به عقیده آنها اتفاقات منطقه سبز نشان داد که جرین صدر دیگر ابزارهای سیاسی خود را برای رسیدن به خواستههایش از دست داده است.
اما اگر صدریها به دنبال تکرار تجربه اتفاقات موسوم به «انقلاب اکتبر» در سال ۲۰۱۹ هستند، یا میخواهند صرف نظر از ظرفیتهای سیاسی، از خیابان به شکل خشونتآمیز استفاده کنند، باید گفت که از اکتبر ۲۰۱۹ به این سو شرایط بسیار تغییر کرده و متغیرات زیادی به میان آمده است که مهمترین آن ظهور گروههای سیاسی با دارا بودن وزن مردمی است. از سوی دیگر می توان گفت که صدر که همه راهحلها و گزینهها را رد میکند، ممکن است با افزایش تنش کسانی را که همچنان در کنار خود میبیند را از دست بدهد.
در آخر به نوشته الاخبار، منابع سیاسی در عراق پیشبینی میکنند که آرامش بار دیگر به صحنه سیاسی این کشور باز گردد و گروههای سیاسی تماسها برای تکمیل هماهنگیها برای گذار به مرحله آتی را از سر بگیرند.
این منابع تأکید کردند که علیرغم اردوکشی خیابانی مقتدی صدر، اما کمیته هماهنگی شیعیان همچنان روی گزینه السودانی برای پست نخستوزیری اصرار دارد و تقریبا همه گروههای سیاسی شیعه به جز جریان صدر با نخستوزیری وی موافق هستند؛ شخص السودانی نیز تمایلی برای کنارهگیری و مغلوب واقع شدن در برابر فشار جریان صدر را ندارد.
بنابراین گروههای سیاسی تنها منتظر انتخاب رئیسجمهور هستند تا نخستوزیر را نیز انتخاب کنند؛ این بدان معناست که توپ اکنون در زمین گروههای کُرد قرار دارد و کمیته هماهنیگ شیعیان منتظر توافق اقلیم کردستان برای گزینه ریاستجمهوری است و باید گفت که این کمیته نیز از گزینه حزب «اتحاد میهنی کردستان» در برابر گزینه حزب «دموکرات کردستان» حمایت میکند./فارس